نکاتي براي کارآمدتر کردن مطالعه

1. تعيين هدف و انگيزه:

داشتن هدف و انگيزه از عوامل مهم روند يادگيري است وقتي با مطالب درسي هدفمند برخورد مي کنيم، به آرامش رواني و مرزهاي قدرت يادگيري مي رسيم. داشتن هدف، ترسيدن از کمبودها را کاهش مي دهد، زيرا ترسيدن از کمبودها موجب مي شود نتوانيم به اين موضوع پي ببريم که هم اکنون به اندازه ي کافي ارزشمنديم و توانايي فوق العاده داريم.

2. تعيين مدت زمان مطالعه:

معمولا 24 ساعات شبانه روز را به سه قسمت صبح تا ظهر، ظهر تا شب و شب تا صبح تقسيم بندي مي کنند. اگر در شبانه روز هشت ساعت را براي مطالعه در نظر بگيريم، يعني 1 تقسيم بر 3 زمان را لحاظ کنيم، 2 تقسيم بر 3 ؛(16 ساعت) به استراحت و کارهاي جنبي و تغذيه اختصاص مي يابد. چنانچه هشت ساعت احيا شده را در طول روز به تناسب کار و مشغله تقسيم کنيم، در طول هفته شاهد 56 ساعت وقت مفيد با رعايت روزانه 16 ساعت وقت آزاد خواهيم بود که جمعا در طول هفته 112 ساعت وقت آزاد جهت استراحت و تغذيه و ورزش و ... و 56 ساعت فرصت مطالعاتي و ... خواهيم داشت.
از زاويه ي ديگر که بنگريم، به نظر اغلب صاحبنظران در امر فنون يادگيري اين است که آدمي بايد مهارت يادگيري خود را به صورت منفصل تقسيم کند، يعني اگر قرار است سه ساعت به طور مستمر مطالعه کند، حتما بين هر يک ساعت يا يک ساعت و نيم استراحتي داشته باشد تا دچار تراکم مطالب و فلات يادگيري نشود.
در مسئله ي ارتباط زمان و مباحث مورد مطالعه، نکته ي حائز اهميت اين است که انسان عموما، مطالب عميق و استدلالي، مانند رياضي و آمار را در اوايل روز بهتر ياد مي گيرد؛ مطالب نظري، مانند فلسفه و زيست شناسي و منطق را بعد از ظهر بهتر مي آموزد، مطالب ذوقي، زبان، قواعد دستوري و نظري صرف، مانند ادبيات فارسي، زبان انگليسي و تاريخ را شب بهتر ياد مي گيرد.

3. محيط مناسب:

رعايت عوامل محيطي زير براي مطالعه قابل عنايت است:
1-3. پر بودن معده، ميزان يادگيري و انگيزه ي مطالعه را کاهش مي دهد.
2-3. در اثر مطالعه، قند خون کاهش مي يابد. بدين سبب، اصطلاحا گفته مي شود افراد شيريني خور مي شوند، بهتر است از تنقلات طبيعي، از جمله کشمش که اثري عجيب بر حافظه دارد، استفاده شود.
3-3. تا حد ممکن مواد نشاسته اي مصرف نشود.
3-4. مصرف لبنيات مخصوصا ماست و دوغ موجب خواب آلودگي مي گردد و لازم است ميزان مصرفشان کاهش يابد.
3-5. گرسنگي زياد نيز يادگيري را مختل مي کند.

4. مطالعه ي فعال و جدي:

در مطالعه ي فعال، آدمي آماده ي پذيرش الفباي يادگيري و اصول و قواعد علمي است. لوازم اين نوع مطالعه عبارت است از:
1-4. در صورت امکان صفحات نخست دو بار خوانده شوند تا ذهن آمادگي لازم را پيدا کند. (اصطلاحا نرمش ذهني)
2-4. دوري از تعارفات و جديت درباره ي زمان تخصيص يافته به مطالعه.
3-4. انجام چند تمرين تمرکز که در کتب مربوطه مفصلا آمده است.
منبع: کتاب مهارتهاي زندگي